Đầu tư vào cổ phiếu công nghê, đổi mới sáng tạo: Cơ hội dài hạn giữa thời kỳ bất ổn

Đầu tư vào cổ phiếu công nghê, đổi mới sáng tạo: Cơ hội dài hạn giữa thời kỳ bất ổn

Khi thị trường tài chính toàn cầu trải qua những cơn sóng lớn do lạm phát kéo dài, tăng trưởng kinh tế chậm lại, hoặc nguy cơ suy thoái, nhiều nhà đầu tư thường chọn cách phòng thủ. Tuy nhiên, một chiến lược khác – tuy mạo hiểm hơn nhưng tiềm năng vượt trội hơn – chính là đầu tư vào đổi mới và công nghệ đột phá.

Tại sao đổi mới là liều thuốc giải độc cho thời kỳ khó khăn?

Lịch sử kinh tế trong hơn 200 năm qua đã chứng minh rằng những người thắng lớn thường là người dám tiên phong. Khi công nghệ mới ra đời, năng suất lao động được cải thiện, chi phí giảm mạnh và những ngành công nghiệp cũ được thay thế bằng những mô hình hiệu quả hơn. Đặc biệt trong giai đoạn kinh tế trì trệ hoặc lạm phát cao, ba yếu tố nổi bật khiến các công ty đổi mới trở thành điểm sáng:

Tăng trưởng thu nhập có thể bù đắp ảnh hưởng của lạm phát.
Chi phí đầu vào cao thúc đẩy doanh nghiệp tìm kiếm công nghệ tiết kiệm chi phí.
Nhiều công nghệ đang chuyển từ giai đoạn “ý tưởng” sang “thay đổi thực tiễn.”

Trong giai đoạn như vậy, các công ty đổi mới có thể trở thành những “động cơ tăng trưởng” hiếm hoi, giúp danh mục nhà đầu tư không chỉ bảo toàn mà còn gia tăng giá trị.

Những công nghệ đang thay đổi cuộc chơi

Báo cáo “Big Ideas” của ARK Invest – một trong những tổ chức tiên phong đầu tư vào đổi mới – đã xác định năm công nghệ nền tảng có thể định hình lại toàn bộ nền kinh tế toàn cầu:

Trí tuệ nhân tạo (AI): Không chỉ là một công nghệ riêng biệt, AI đóng vai trò như bộ não kết nối và đẩy nhanh sự phát triển của các công nghệ khác.
Robot & tự động hóa: Khi xu hướng “reshoring” (đưa sản xuất về nước) tăng lên, nhu cầu robot trong sản xuất và logistics ngày càng lớn.
Lưu trữ năng lượng: Công nghệ pin và năng lượng hạt nhân (đặc biệt là SMRs – lò phản ứng mô-đun nhỏ) giúp chuyển đổi hệ sinh thái năng lượng.
Multiomic Sequencing: Tạo đột phá trong chăm sóc sức khỏe nhờ phân tích đồng thời nhiều lớp dữ liệu sinh học.
Blockchain công khai: Từ Bitcoin đến các ứng dụng smart contract – cơ sở hạ tầng tài chính và dữ liệu đang dần được tái cấu trúc.

Đặc biệt, khi các công nghệ này hội tụ với nhau (convergence), chúng tạo ra sức mạnh cộng hưởng lớn hơn nhiều lần so với phát triển riêng lẻ. AI chính là chất xúc tác giúp đẩy nhanh chu kỳ phát triển và ứng dụng thực tế của các công nghệ khác.

ARK dự báo rằng, nếu xu hướng này tiếp tục, đổi mới sáng tạo có thể chiếm tới 66% vốn hóa thị trường toàn cầu vào năm 2030, tương ứng với mức tăng trưởng kép hơn 30% mỗi năm.

Bài học từ Luật Wright và tiềm năng kinh tế

Một công cụ tư duy quan trọng khi đầu tư vào công nghệ là Luật Wright: chi phí sản xuất sẽ giảm theo tỷ lệ cố định mỗi khi sản lượng tích lũy tăng gấp đôi. Không giống như Luật Moore (tập trung vào thời gian), Luật Wright cho thấy khi quy mô mở rộng, chi phí giảm – cầu sẽ tăng và tạo ra một vòng xoáy tích cực.

Luật này đang diễn ra rõ nét ở các ngành như xe điện, pin lưu trữ, tên lửa tái sử dụng, và giải mã DNA – tất cả đều là những thị trường đang chuyển mình nhờ đổi mới công nghệ và quy mô hóa sản xuất.

Những rủi ro không thể bỏ qua

Đầu tư vào đổi mới không dành cho người yếu tim. Ba rủi ro lớn nhất bạn cần chuẩn bị tâm lý:

Rủi ro thất bại sản phẩm: Không phải công ty nào cũng sẽ thành công, thậm chí trong số đó có nhiều công ty không bao giờ có lãi.
Vòng đời "hype" và sụt giảm: Khi thị trường quá kỳ vọng, giá cổ phiếu sẽ tăng mạnh – nhưng sụt giảm cũng có thể đến rất nhanh.
Định giá rất khó: Khi công ty chưa có lợi nhuận rõ ràng, nhà đầu tư phải dùng các chỉ số định tính – như IP, tầm nhìn thị trường, đội ngũ sáng lập – thay vì chỉ dựa vào P/E hay P/B.

Đó là lý do tại sao đầu tư theo kịch bản (narrative investing) – tức là xây dựng một câu chuyện về tương lai và gắn định giá vào các mốc phát triển cụ thể – đang trở thành cách tiếp cận hiệu quả hơn.

Một số chiến lược dành cho nhà đầu tư cá nhân

Đặt ra các mốc kỹ thuật và kinh doanh cụ thể: Như số lượng người dùng, tốc độ thương mại hóa, hoặc chi phí đơn vị sản phẩm.
Xây dựng vị thế dần theo thời gian: Không “all-in” ngay từ đầu, mà tăng tỷ trọng khi công ty vượt các mốc đã đặt ra.
Chờ cơ hội mua khi thị trường hoảng loạn: Có thể yêu thích doanh nghiệp, nhưng chỉ mua khi giá hợp lý. Biến động là bạn – không phải kẻ thù.

Trường hợp thực tế tại Việt Nam

Chúng ta không cần nhìn đâu xa để thấy rằng những cơ hội đầu tư đổi mới cũng đã xuất hiện ngay trong thị trường chứng khoán Việt Nam.

FPT đã tăng mạnh trong năm qua khi thị trường kỳ vọng vào năng lực cung cấp giải pháp AI – không chỉ ở trong nước mà còn ra thị trường toàn cầu. Công ty sở hữu nguồn nhân lực công nghệ trình độ cao và đã có kinh nghiệm cung cấp dịch vụ cho các doanh nghiệp Nhật, Mỹ, châu Âu.
Viettel Post (VTP) nhận được nhiều chú ý khi công bố chiến lược xây dựng các logistics park – nền tảng hạ tầng quan trọng cho thương mại điện tử và chuỗi cung ứng. Với sự hậu thuẫn từ Viettel, họ có lợi thế rõ rệt về quy mô và dữ liệu.
Viettel Construction (CTR) – ban đầu chỉ là công ty hạ tầng viễn thông – đã mở rộng sang triển khai mạng 5G, năng lượng mặt trời áp mái và các dịch vụ tích hợp công nghệ khác. Mô hình kinh doanh của họ đang chuyển mình từ "hạ tầng vật lý" sang "hạ tầng số".

Đây là những ví dụ điển hình cho thấy khi kỳ vọng về đổi mới gặp đúng chiến lược kinh doanh và nền tảng vận hành hiệu quả, nhà đầu tư có thể hưởng lợi lớn từ sóng tăng giá kéo dài – ngay cả trong bối cảnh thị trường chung không mấy tích cực.